Myndritið er tekið úr álitsgerð fjármálaráðs um fjármálaáætlun fyrir árin 2026-2030 sem var birt í gær. Það sýnir þróun vísitalna um framleiðni vinnuafls í nokkrum atvinnugreinum frá árinu 2008 til 2024.
Í nánast öllum greinum hefur framleiðni vinnuafls, þ.e. sú verðmætasköpun sem verður til við framleiðslu á hverja unna vinnustund, farið vaxandi á síðustu 17 árum.
Það vakti hins vegar athygli fjármálaráðs að framleiðnivöxturinn er merkjanlega minnstur í þeim starfsgreinum sem teljast til opinberrar stjórnsýslu, fræðslustarfsemi, heilbrigðis- og félagsþjónustu.
Telur ráðið ástæðu til að skoða þennan mikla mun nánar. Huga mætti að því hvort ekki megi nýta ýmsar tæknilausnir, t.d. gervigreind, til að auka framleiðni hjá hinu opinbera líkt og annars staðar á vinnumarkaði.
Molar
- Fjármálaráð telur að fjárhæðirnar sem sparast við hagræðingu nýrrar ríkisstjórnar, og tekjurnar sem hljótast af aukinni skattlagningu, muni fyrst og fremst fara til „annarra og nýrra verkefna“ en ekki í að bæta afkomuna og greiða niður skuldir. Þetta kemur fram í álitsgerð um fjármálaáætlun 2026-2030 sem var birt í gær en þar er bent á að uppsafnaður afgangur af ríkisrekstri verði ekki nema 30 milljarðar króna á umræddu tímabili.
- Kristrún Frostadóttir forsætisráðherra verður „sífellt sannfærðari um að grípa þurfi til róttækra aðgerða“ til að liðka fyrir framkvæmdum á íbúðahúsnæði. Þetta kom fram í máli forsætisráðherra á ársfundi Seðlabanka Íslands í síðustu viku og að sögn ráðherra verður horft til þess að gera róttæka endurskoðun á regluverki til einföldunar. Orðræðan rímar við áherslur Verkamannaflokksins í Bretlandi sem hefur heitið því að 1,5 milljónir íbúða verði byggðar á næstu fimm árum.
- Neikvæður vaxtajöfnuður hefur sett sitt mark á eigið fé Seðlabanka Íslands, sem nam 115 milljörðum í lok árs 2022 en var komið niður í 90 milljarða um áramótin. Niðurstöður sviðsmyndagreiningar á þróun afkomu og eigin fjár bankans til næstu þriggja ára sýna þó að horfur eru „almennt nokkuð hagstæðari fyrir bankann en þær hafa verið undanfarin ár“. Eiginfjárstaðan gefur ekki tilefni til að innkalla fjármagn frá ríkinu en jafnframt er bankinn þó nokkuð frá 150 eiginfjármarkmiði, sem þarf að nást áður en hægt er að greiða arð til ríkissjóðs.
- Eftirspurn í hagkerfinu var mjög veik á fyrsta fjórðungi ársins miðað við það sem Ölgerðin sér í sínum tölum. Þetta kom fram í máli Andra Þórs Guðmundssonar forstjóra á uppgjörskynningu en hann var spurður um helstu ástæðurnar fyrir varfærinni afkomuspá. Andri nefndi að sölutölur úr verslunum sýndu að eftirspurn væri mjög veik á helstu mörkuðum fyrirtækisins. Fyrstu þrjá mánuði ársins hefur gosmarkaðurinn minnkað um 2,4 prósent. „Heilt yfir er ekkert sem bendir til þess að eftirspurn sé að styrkjast og svo eru blikur á lofti varðandi þróun ferðamanna.“
- Í síðustu viku var fjallað um það að Eaton Vance hefði tvöfaldað vægi íslenskra hlutabréfa í þeim sjóðum sem eiga mest undir markaðinum. Það tók mið af stöðunni 31. janúar og áttu sjóðirnir þá 6,7 milljónir hluta í Arion banka. Skömmu eftir birtingu fréttarinnar dúkkaði bandaríska eignastýringarfélagið upp á listanum yfir stærstu hluthafa Arion banka og var þá komið með meira en 16 milljónir hluta.
